DI TÍCH LỊCH SỬ NGHÈ, CHÙA HÀ PHÚ, XÃ HÒA BÌNH, HUYỆN THỦY NGUYÊN

Nghè và chùa Hà Phú là cụm công trình tín ngưỡng tôn giáo có lịch sử xây dựng từ lâu đời của dân làng Hà Phú, xã Hoà Bình, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng.

Nghè Hà Phú được xây dựng từ thế kỷ 18. Nội dung thờ tự được ghi chép trong bản thần tích soạn từ đời vua Lê Hồng Phúc năm 1572, hiện còn lưu tại Viện thông tin Khoa học xã hội, cho biết nghè thờ 3 vị thành hoàng là 3 anh em: Cao Sơn – anh cả, huý là Thế; Thiện Tế, huý là Hoằng Nương; Trinh Uyển, huý là Miếu Nương. Hai vị sau là em gái của Cao Sơn. Ba anh em sinh ra trong một bọc, cùng ngày 15/5, hoá cùng ngày 11/10, không rõ năm, đều có công phò vua Trần đánh giặc ở sông Bạch Đằng, năm 1288. Cả 3 vị đều được thờ bằng bài vị. Trước năm 1938, Nghè còn giữ được sắc phòng đời Khải Định 9 (1924) và sách ghi sự tích. Lễ hội hằng năm vào ngày 15/5 và 11/10.

Chùa Hà Phú, tên chữ Linh Quang tự, được xây dựng vào khoảng thế kỷ 17, 18. Các dấu tích hiện còn như bia ký được gìn giữ khá nhiều tại di tích, như thạch đài trụ được tạo tác đời Lê Chính Hoà 18 (1697); bia hậu Phật, tổng cộng có 05 chiếc, có niên đại các thế kỷ 17,18,19,20, ghi công đức của người dân đóng góp tiền của để trùng tu chùa. Trong đó, đáng chú ý có pho tượng bà thủ hộ Chu Thị Điếm, được tạc dưới dạng tượng hậu, mang phong cách nghệ thuật thời Hậu Lê, thế kỷ 18 và hệ thống tượng, bia ký… minh chứng lịch sử xây dựng và tồn tại từ lâu đời của chùa Hà Phú.

Năm 2001, Nghè và chùa Hà Phú được xếp hạng là di tích cấp thành phố.