DI TÍCH LỊCH SỬ ĐÌNH VIỆT KHÊ, XÃ PHÙ NINH, HUYỆN THỦY NGUYÊN

Đình Việt Khê tọa lạc tại thôn Việt Khê, xã Phù Ninh, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng. Căn cứ 02 Đạo sắc thời Tự Đức thứ 6 và 33 còn bảo lưu tại Đình; Căn cứ Ngọc phả cổ lục (bản chép tay lưu trữ tại Bảo tàng Hải Phòng) về hai vị phúc thần của hai thôn Việt Khê, Ngọc Khê do Đông các Đại học sỹ Nguyễn Bính (đời Lê Hồng Phúc năm thứ nhất – 1572) phụng soạn; Quản giám bách thần tri điện hùng lĩnh thiếu Khanh Nguyễn Hiền (đời Lê Vĩnh Hựu năm thứ 3-1737) phụng sao:

Đình thờ đức Cao Sơn thượng đẳng thần làm thành hoàng của làng, Thần có công giúp vua Hùng Duệ vương (vua Hùng thứ 18) chống lại quân Thục, giữ cho cuộc sống của dân được yên vui, dạy dân trồng lúa, trồng dâu nuôi tằm.

Căn cứ vào bia “Hậu thần bi ký” niên đại Cảnh Hưng thứ 41 (1780) hiện bảo quản tại di tích thì Đình Việt Khê có niên đại muộn nhất vào thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVIII), được trùng tu tu sửa vào các năm 1805, 1854, 1864 và 1939. Đình trước đây được xây dựng bằng gỗ lim, kết cấu kiến trúc kiểu chữ Đinh truyền thống với 5 gian tiền tế và hậu cung (chuôi vồ).

Tồn tại suốt nhiều thế kỷ, đến năm 1948, Pháp đốt Đình nhưng được Nhân dân kịp thời dập tắt nên chỉ cháy một số đồ thờ. Năm 1964, 5 gian tiền tế đình phá dỡ để xây dựng Ủy ban xã và trường học. Năm 1986 tiếp tục dỡ hậu cung lấy gỗ đóng bàn ghế cho Nhà trẻ. Trải qua thời gian lịch sử, mưa bão chiến tranh rồi bị tàn phá, năm 2009, Nhân dân Việt Khê với tấm lòng thành kính, quyết tâm đã chung tay tôn tạo đình làng khang trang to đẹp hơn. Hàng năm Đình tổ chức lễ hội kỳ phước từ ngày mùng 8 đến mùng 10 tháng 3 (âm lịch).

          Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, đình là nơi hoạt động của các chiến sỹ cách mạng, là nơi Việt Minh truyền bá, nói chuyện với Nhân dân về chính sách của Việt Minh, vạch trần tội ác của Pháp, Nhật. Đặc biệt đình Việt Khê là địa điểm chính quyền cách mạng xã hội họp, liên lạc, mít tinh. Tuyên truyền công cuộc tổng phá tề, trừ gian theo Nghị quyết của Huyện ủy Thủy Nguyên. Đình Việt Khê được xếp hạng di tích lịch sử cấp thành phố vào năm 2016.